Jak powszechnie wiadomo egzekwowanie należności poprzez komornika zwiększa istniejące zobowiązanie dłużnika, gdyż musi on pokryć dodatkowo koszty związane z egzekucją. Po zmianach wprowadzonych w maju 2012 r. egzekucja może okazać się kosztowna nie tylko dla dłużników, ale także dla pracodawcy, jeśli ten nie wykona obowiązków nałożonych na niego w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko jego pracownikowi lub nie udzieli informacji żądanych przez komornika. Wysokość grzywny może sięgać 2.000 zł, a gdy komornik ponowi karę drugie tyle (dotychczas wysokość grzywny wynosiła 500 zł). Ponowne nałożenie kary przez komornika jest możliwe, gdy pracodawca mimo dodatkowo wyznaczonego terminu, nadal nie wykona żądanych czynności.
Pracodawca może być ukarany grzywną jeżeli:
- wypłacił pracownikowi zajętą część wynagrodzenia,
- nie przekazał komornikowi w określonym terminie informacji odnośnie wysokości zajętego wynagrodzenia dłużnika oraz ewentualnych przeszkód w wypłacaniu wynagrodzenia wierzycielowi, jak też nie zawiadomił o zmianie tych okoliczności,
- nie przesłał dokumentów dotyczących zajęcia wynagrodzenia nowemu pracodawcy dłużnika (w przypadku gdy nowy pracodawca dłużnika jest mu znany).
Pracodawca ma obowiązek przekazać zajętą część wynagrodzenia bezpośrednio wierzycielowi, a o dokonaniu pierwszej wypłaty na jego rzecz, zawiadomić komornika. Natomiast w przypadku, gdy wobec dłużnika toczą się inne egzekucje, a wynagrodzenie nie wystarcza na pokrycie wszystkich świadczeń, pracodawca powinien przekazać zajęte wynagrodzenie bezpośrednio komornikowi. Jeżeli pracodawca nie wykona tych obowiązków, również może być ukarany grzywną do 2.000 zł. Przed nowelizacją ustawy, nie wykonanie tych czynności, jak też wypłata wynagrodzenia ponad kwotę wolną od potrąceń, nie była karana grzywną.
Jeżeli pracodawcą nie jest osoba fizyczna, to ukarany zostanie pracownik lub wspólnik odpowiedzialny za wykonanie takiej czynności, a w razie gdy nie został on wyznaczony lub nie można go ustalić ukarana zostanie osoba uprawniona do reprezentowania pracodawcy. Jeżeli pracodawcą jest natomiast spółka cywilna, grzywnie będzie podlegał którykolwiek ze wspólników.
Oprócz kary grzywny pracodawca ponosi też odpowiedzialność odszkodowawczą wobec wierzyciela, jeżeli nie wykonał wyżej wymienionych czynności, a wierzyciel poniósł w związku z tym szkodę.
Poza wyżej wskazanymi przypadkami, pracodawca może być również ukarany grzywną w wysokości 2.000 zł, gdy nie udzieli komornikowi informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji. Na tle pojęcia informacji „niezbędnych” do prowadzenia egzekucji dochodzi do sporów pomiędzy pracodawcami i komornikami. Pracodawcy nie zawsze zgadzają się, by żądane przez komornika informacje były rzeczywiście konieczne do prowadzenia egzekucji np. druki RMUA lub świadectwa pracy.
Nowe zasady obowiązują w stosunku do postępowań egzekucyjnych wszczętych po dniu 3 maja 2012 r. (data wejścia w życie nowelizacji). Warto więc sprawdzić, kiedy dokładnie wszczęto egzekucję wobec pracownika, bo od tego zależy wysokość ewentualnej grzywny jaka może zostać nałożona.
Beata Żurek
Radca Prawny z Kancelarii